فیلتر شنی با فیلتراسیون فیزیکی آب باعث حذف ذرات معلق و کدورت موجود در آب می شود. فیلتراسیون یکی از مراحل تصفیه آب و فاضلاب می باشد که در آن لخته ها و ذرات ریز موجود در آب حذف می شوند. در این دستگاه، آب حاوی کدورت را از بستری که دارای دانه های شن و سیلیس می باشد عبور می دهند. در اثر عبور آب از بستر شنی، ذرات معلق آب بین ذرات شن و ماسه گیر کرده و آب تقریبا عاری از مواد معلق و کدورت به دست می آید. استفاده از فیلتر شنی یکی از بهترین روش ها برای کاهش غلظت جامدات معلق در آب می باشد.
در تصفیه آب یکی از متداولترین و پرکاربردترین دستگاه ها، فیلتر شنی می باشد. فیلتر شنی به مخزن هایی از جنس فولادی، بتنی و فایبر گلس گفته می شود که تحت فشار ساخته می شوند. صافی شنی یا همان فیلتر شنی (Sand filter) یکی از رایج ترین روش های فیلتراسیون آب به شمار میرود که سرعت بالا در امر فیلتراسیون، فضای کم، هزینه نگهداری پایین و… از مزایای این روش میباشد. فیلتر شنی جهت فیلتر کردن و زلال سازی آب به روش فیزیکی برای حذف املاح معلق یا مخلوط در آب میباشد. به طور معمول از فیلتر شنی برای حذف کردن انواع ذرات معلق فیزیکی و بیولوژیکی موجود در آب و تا قطر 50 میکرون استفاده می شود. این ناخالصی ها می تواند شامل انواع مواد آلی، پلانكتون، باكتریها و ذرات حاصل از خوردگی و رنگ باشد. این پاکسازی در مراحل اولیه سیستم های تصفیه آب صنعتی انجام می پذیرد. همچنین اغلب اوقات پس از این فیلترها از فیلتر کربنی نیز در مسیر تصفیه آب استفاده می شود. این فیلترها دارای بستری از يک يا چند نوع لايه كه هر لایه محتوی ذراتی از جنس سنگ، گرانيت و يا دانه های آنتراسيت هستند. دانه بندی و اندازه این ذرات نیز با هم تفاوت دارد. فیلتر شنی دستگاهی است که با صاف نمودن (فیلتراسیون) فیزیکی آب باعث حذف ذرات معلق موجود در آن نظیر گل و لای، رنگ، مواد آلی، پلانکتون ها، باکتریها، ذرات حاصل از سختی گیری و … میشود. اين فيلترها به صورت استوانههای تحت فشار به دو صورت عمودی و افقی طراحي میشوند ولیکن فیلترهای عمودی به خاطر این که در تمام راستای ارتفاع آن ها عمل تصفیه فیزیکی انجام میشود بر فیلترهای افقی ترجیح دارند.
بدنه این فیلترها از فولاد بر اساس استاندارد معتبر ساخته میشوند. فشار استاندارد در این فیلترها بین 7-3 اتمسفر می باشد. بدنه فلزی صافی تحت فشار، استوانه ای شکل است که بستری از شن را در بر می گیرد. آبی که باید تصفیه شود، وارد قسمت بالایی صافی می شود، از بستر صافی عبور می کند و سپس در قسمت پایین صافی جمع آوری و به مصرف می رسد. تجمع ذرات معلق در بستر صافی، عامل افزایش افت فشار آب طی عبور از صافی می باشد. هرگاه افت فشار بیش از حد معین شد، صافی از مسیر تصفیه خارج و شستشو می شود. برای شستشوی صافی جریان آب معکوس می گردد، تا ضمن منبسط شدن بستر، آلودگی های صافی زدوده شود.داخل ستونها به وسیله شن سيليسي و يا آنتراسيت پر میگردد كه معمولاً یک لایه ذرات درشت روی نازلها جهت جلوگيری از گرفتگی و سپس یک لایه ذرات ريز بر روی آن ها ريخته میشود. در اثر عبور آب از خلل و فرج بين ذرات شن، مواد معلق آب گیر کرده و آب تقریباً عاری از مواد معلق، به دست میآید. البته جمع شدن ذرات معلق در خلل و فرج فيلتر، باعث افزايش افت فشار میگردد كه اگر اين افت فشار از حد معيني تجاوز نمايد، بايد صافي را شستشو داد.
محاسبه فیلتر شنی
جهت استفاده بهینه و عملکرد مطلوب فیلتر شنی می بایست در محاسبه آن نکات مهم و کاربردی در نظر گرفته شود تا بهترین عملکرد و استفاده را در زمان کارکرد ارایه نماید که بر حسب سرعت خطی و همچنین نوع استفاده ار فیلتر می توان به خوبی در زمان ساخت فیلتر شنی آن را مورد نظر قرار داد به عنوان مثال اگر فیلتر شنی جهت استفاده در تصفیه کردن آب استخر باشد می بایست محاسبه فیلتر شنی به گونه ای باشد که کل آب استخر در 24 ساعت نهایتا با 8 ساعت کارکرد فیلتر یکبار آب از داخل آن گذر کند به عنوان مثال اگر حجم آب درون استخر 100 متر مکعب در نظر گرفته شود فیلتر می بایست ظرفیت گذر 8 متر آب را داشته باشد.
کاربردهای فیلترهای شنی
- تصفيه آب استخرهای پرورش ماهی
- تصفیه آب سیستم های آبیاری قطره ای
- تصفيه پیشرفته فاضلاب های صنعتی و انسانی
- به عنوان پیش تصفیه سیستم های RO ،UF و NF
- پالایش آب و تصفیه سازی آب های سنگین و نیمه سنگین
- پیش تصفیه واحدهای تکمیلی تصفیه آب نظیر آب شرب، نیروگاه ها و…
- جهت تصفیه آب استخر برای جلوگیری از کدر شدن آب و زلال سازی آن
- تصفیه آب برج خنک کن از مواد معلق نفوذی از هوا به آب، مانند گرد و خاک
- تصفیه آب رودخانه های با کدورت بالا پس از واحدهای انعقاد، لخته سازی و ته نشینی جهت تهیه آب شرب، بهداشتی و صنعتی
مشخصات فیلترهای شنی
- قابلیت تحمل فشار تا 10 بار
- مجهز به شیر هواگیری و فشارسنج
- بدنه از جنس استنلس استیل، کربن استیل و FRP
- استفاده از سه لایه سنگ سیلیس دانه بندی شده
- پوشش دهی با 3 لایه پوشش ضد خوردگی به ضخامت 250 تا 400 میکرون
- قابل ارائه با سه شیر دستی، نیمه اتوماتیک و اتوماتیک جهت شستشوی معکوس
- فیلترهای شنی شامل اجزای زیر می باشند: شیر ورودی آب خام، شیر تخیله آب صاف شده، شیر ورود آب شستشو، شیر تخلیه و خروج آب شستشو، شیر هوا، فشار سنج، کنتور آب و دستگاه سنجش افت فشار